اماکن باستانی و تاریخی مشگین شهر

محوطه باستانی شهریری

این محوطه در ۳۷ کیلومتری شرق مشگین شهر و در ۲ کیلومتری شمال روستای پیرازمیان، نزدیک به رودخانه قره سو واقع شده است. شهریری شامل ۲۸۰ سنگ افراشته باستانی دست ساز می باشد که دیرینگی آنها بیش از ۸ هزار سال پیش از میلاد برآورد می شود. قدمت آثار این محوطه به دوره اواخر مفرغ، دوره نوسنگی و مس سنگی و نیز اوایل دوره آهن مربوط است. ارتفاع این سنگ افراشته ها بین ۷۰ تا ۳۶۰ سانتی متر بوده و بیشتر منقوش به اشکال انسان می باشند. طرح انسان های حک شده بر روی سنگها به شکل افرادی دست به سینه با خنجر به کمر بسته و معمولا بدون دهان هستند و تنها یک مجسمه حکاکی شده زن یافت شده که دارای دهان می باشد. شهریری از سه قسمت اصلی معبد، قوشاتپه و قله تشکیل شده است. در غرب محل تجمع سنگها، غاری قرار دارد که ساکنان محلی آنرا قاراکوهیل نام نهاده اند، روبروی آن چند تخته سنگ بر روی هم گذاشته شده است.

 

بقعه شیخ حیدر

 

این بنای تاریخی منصوب به شیخ حیدر، پدر شاه اسماعیل، اولین پادشاه دوره حکومت صفویه می باشد. مقبره شیخ حیدر، که زمانی بین بومیان به امامزاده مشهور بوده است، از قسمت بیرونی به شکل برج مدور و از قسمت درون به شکل ۱۲ ضلعی است. بلندی این بنا ۱۸٫۵ و قطر آن ۱۰٫۵ متر بوده و در دو طبقه زیرین سردابه و فوقانی ساخته شده است که بصورت برج استوانه ایی مدور می باشد. این بنا از خارج با کاشیهای فیروزه ای رنگ به آیات ۲۷، ۲۸ و ۲۹ سوره فتح و همچنین لفظ جلال اله در اشکال مختلف و با خطوط کوفی بنائی مزین شده است. در طبقه زیرین و داخل سردابه ۷ قبر وجود دارد که ۶ قبر موجود در وسط گنبد و یکی از قبر ها به صورت مجزا در انتهای سردابه جای گرفته است. این بنا از آثار قرن هفت و هشت هجری قمری یعنی دوره حکومت ابو سعید بهادرخان آخرین حکمران سلسله مغول در ایران است که در دوره صفویه به تکمیل و کاشیکاری آن همت گماشته شده است.